Wat is gezondheid en welzijn?
Gezondheid en welzijn zijn brede begrippen. Het gaat onder andere over alles dat we zelf kunnen doen om gezond te leven. Voorbeelden zijn gezond eten, voldoende beweging, slaap en hygiëne. De omgevingsvisie is gericht op de aspecten van gezondheid die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving: alles wat zich buiten afspeelt. Denk hierbij aan spelen, ontmoeten, sporten en bewegen. Hiervoor is voldoende ruimte nodig, bijvoorbeeld in parken, op (sport)accommodaties en in het buitengebied. Deze ruimte moet voor iedereen toegankelijk zijn, dus ook voor rollators en rolstoelen (zie Bereikbaarheid).

Voor gezondheid en welzijn is het ook belangrijk dat Dongenaren toegang tot goede zorg hebben (denk aan woonzorgconcepten), lekker in hun vel zitten en mee kunnen doen in de samenleving. Milieuthema’s, die ook invloed op de gezondheid hebben, zijn opgenomen bij het thema Milieu.

Waar staan we nu?
Onze gemeente heeft een groene en beweegvriendelijke leefomgeving voor jong en oud. Vanaf de sportzone aan het Wilhelminakanaal kunnen sporters door de Noordelijke Kanaalzone naar het Trimbos joggen. Rondom het trimparcours en de buiten-fitnesstoestellen wordt veel gesport. Verder concentreren sport- en beweegmogelijkheden zich in de Dongense parken en langs de Donge. Aan de zuidkant van de kern Dongen, ten noorden van het kanaal, bevindt zich een cluster van meerdere sportcomplexen. 47 procent van de volwassen Dongenaren voldoet aan de norm gezond bewegen (Gezondheidsmonitor 2020). Dat is iets minder dan het Nederlands gemiddelde, ruim 50 procent.

Een relatief groot deel van de volwassenen in onze gemeente heeft overgewicht: 55 procent. In heel Nederland is dat 49 procent. Bijna één op vijf Dongenaren heeft ernstig overgewicht. Dit wil zeggen dat overgewicht een serieus thema in Dongen is. Onze gemeente zet zich in voor een gezonde jeugd en een gezonde toekomst. Onze gemeente doet mee aan de JOGG-aanpak, waarbij de focus specifiek ligt op de gezonde leefomgeving in wijken waar het percentage jongeren hoog is.

De inrichting van de fysieke leefomgeving draagt bij aan de gezondheid van inwoners. De milieuimpactbeoordeling geeft inzicht in hoe Dongen ervoor staat op het gebied van groen en klimaatbestendigheid.

Milieuimpactbeoordeling

Wat komt er op ons af?

In onze gemeente neemt de vergrijzing toe. Ouderen moeten zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Onze gemeente stimuleert dat ook. Partners, familieleden of vrienden verlenen minder vaak vrijwillige (mantel)zorg aan een naaste dan vroeger. Dit komt onder andere doordat er meer kleinere gezinnen zijn en deze mensen tegenwoordig op langere afstand wonen. Ook kost het verlenen van mantelzorg energie en gebeurt vaak naast werk, studie of hobby’s. Het is van belang dat ook de mantelzorger voldoende steun krijgt. Soms betekent dat wel dat er aanpassingen nodig zijn. Hierbij kan het gaan om aanpassingen van de fysieke leefomgeving, zoals het volledig toegankelijk maken van het centrum. Ook kan het gaan om aanpassingen van (zorg)woningen en mogelijkheden voor mantelzorg- en premantelzorgwoningen.

Daarnaast is er al jaren een trend dat de jeugd veel minder buiten speelt dan vroeger. Ze bewegen minder sinds de opkomst van technologie (o.a. mobiele telefoons en spelcomputers). Het is zaak om hen actiever uit te nodigen om te bewegen.

Zorg gaat vaak over het beter maken van mensen als ze ziek zijn. Met positieve gezondheid bedoelen we het voorkomen van gezondheidsproblemen. De nadruk ligt op preventie. Om gezondheidsproblemen te voorkomen kan onze gemeente op verschillende zaken inzetten. Het gaat niet alleen om lichamelijke en geestelijke gezondheid, maar ook om genieten en gelukkig zijn, idealen kunnen verwezenlijken en mee kunnen doen in het dagelijkse leven. Als individuen zich op één van deze vlakken beter voelen, heeft dat een positief effect op andere vlakken. Het is van belang om niet alleen oog voor zieken te hebben, maar voor alle inwoners van onze gemeente.

Hoe zien we de toekomst van gezondheid en welzijn?

• De fysieke leefomgeving moet mensen uitnodigen om gezonde keuzes te maken. Zo zetten we in op de preventie van gezondheidsklachten.
• Samen met de andere gemeenten in de regio werken we intensief aan de ontwikkeling van gezondheidswinst. Er is aandacht voor gezond en gelukkig opgroeien en het bevorderen van een gezonde fysieke en mentale leefstijl.
• Iedere inwoner, van jong tot oud, moet aan passende beweging toe kunnen komen.
• Onze gemeente zet in op het behoud en het versterken van de speel- en sportplekken.
• Het behoud van voldoende kwalitatief (en waar mogelijk het uitbreiden van het) groen in de woonomgeving is een aandachtspunt. Dat versterkt de biodiversiteit in de gemeente en de gezondheid van onze inwoners (zie thema Groen).
• We zetten in op het klimaatbestendig maken van onze gemeente (zie thema Klimaat). Dat komt de gezondheid van inwoners ten goede.