Veiligheid is niet vanzelfsprekend. Het is van groot belang dat we de veilige omgeving waarin wij leven koesteren en de veiligheidsrisico’s beperken. Vanuit een goed evenwicht tussen preventie, handhaving en zorg zetten we ons in voor vergroting van het veiligheidsgevoel van de inwoners.
Wat is veiligheid?
Veiligheid is één van de belangrijkste aandachtsgebieden van de overheid. Binnen dit onderwerp maken we een onderscheid in ‘sociale veiligheid’ en ‘fysieke veiligheid’. Sociale veiligheid gaat over de vraag hoe veilig u zich voelt en wat er aan kan bijdragen dat u zich veiliger voelt. Fysieke veiligheid gaat over de vraag hoe veilig onze gemeente daadwerkelijk is in haar fysieke staat. Ook wordt het onderwerp externe veiligheid (omgevingsveiligheid) aangehaald.
Sociale veiligheid
Het is niet vanzelfsprekend om in een veilige omgeving te wonen en daarom hebben we aandacht voor dit onderwerp. Openbare orde wil zeggen dat er maatschappelijke rust en veiligheid heerst, zodat inwoners er fijn en veilig kunnen wonen en leven. Deze openbare orde handhaven we onder leiding van de burgemeester in samenwerking met de ketenpartners zoals de politie, openbaar ministerie, buurtpreventie en Staatsbosbeheer. Deze samenwerking draagt bij aan een veilige en leefbare gemeente.
Fysieke veiligheid
Een belangrijk onderdeel van veiligheid is de voorbereiding op calamiteiten of crisis. Een ramp kan overal gebeuren. Denk aan een brand in een fabriek waar wordt gewerkt, een explosie van een passerende tankauto, een overstroming van één van de rivieren of een natuurbrand bij u in de buurt. Het is belangrijk dat inwoners hun omgeving kennen en weten welke mogelijke risico's er zijn.
Externe veiligheid (omgevingsveiligheid)
Dagelijks vindt transport van gevaarlijke stoffen plaats over wegen, het spoor, waterwegen en door (ondergrondse) buisleidingen. Gevaarlijke stoffen worden opgeslagen of gebruikt in de industrie of voor andere bedrijfsmatige activiteiten. Milieubelastende activiteiten (zoals het gebruik en opslaan van gevaarlijke stoffen) kunnen risico’s met zich meebrengen. Ondanks alle genomen veiligheidsmaatregelen is er altijd een mogelijkheid dat er een ongeval plaatsvindt waarbij deze gevaarlijke stoffen vrijkomen. Het omgevingsveiligheidsbeleid biedt de mogelijkheid om gebiedsgerichte kaders te bepalen. Het is nu en in de toekomst zo dat mensen die wonen of werken in een gebied voldoende zijn beschermd bij ongevallen met gevaarlijke stoffen. De betekenis van ‘voldoende bescherming’ kan verschillen per gebied. Bijvoorbeeld op de bedrijventerreinen kunnen we ruimere regels opnemen in het omgevingsplan dan in de woonwijken. Door vooraf na te denken en doeltreffende maatregelen te bepalen, kunnen mensen die in het gebied wonen of werken worden beschermd.
Waar staan we nu?
We bouwen samen aan een sterke en zorgzame gemeente. Dat zorgt ervoor dat onze gemeente een relatief veilige omgeving is om te wonen. Het is redelijk goed gesteld met de sociale veiligheid. Hoewel het onveiligheidsgevoel overeenkomt met de rest van Nederland, ligt de onveiligheidsperceptie (de beleving van veiligheid en de interpretatie van het gevoel) een stuk lager dan gemiddeld in Nederland (CBS Veiligheidsmonitor 2021).
Het totaal aantal misdrijven ligt in onze gemeente ruim onder het Nederlands gemiddelde (254 ten opzichte van 423 per 10.000 inwoners in 2021). Er is relatief weinig sprake van diefstal en inbraak. Daarnaast wordt de mate waarin inwoners overlast en onveiligheid ervaren beter beoordeeld dan gemiddeld in Nederland het geval is.
Kijkend naar de fysieke en externe veiligheid, zijn er in onze gemeente relatief weinig aandachtspunten.
Wat komt er op ons af?
De wereld om ons heen verandert en dat heeft ook invloed op het veiligheidsbeleid. We houden rekening met maatschappelijke ontwikkelingen die de komende jaren impact hebben op de openbare orde en veiligheidsbeleid in Nederland en onze gemeente. Zo zien we een daling van de ‘traditionele criminaliteit’ en zien we dat digitale dreiging en georganiseerde, ondermijnende criminaliteit steeds groter worden. Dat laatste is moeilijk in een zin samen te vatten, maar ondermijning betekent grofweg het vermengen van de onderwereld en de bovenwereld. Het is een maatschappelijk probleem. Voorbeelden zijn bedreigde bestuurders en ambtenaren, afpersingspraktijken, de innesteling van criminele activiteiten in buurten en woonwijken of het ontstaan van ‘vrijplaatsen’. We zien ook andere ontwikkelingen, zoals een toename van incidenten met kwetsbare personen, zoals personen met verward gedrag. De dreiging van terrorisme (bijvoorbeeld door extremisme) gaat ons hele land aan.
Er zijn trends en ontwikkelingen die ontstaan in onze samenleving en organisatie. Rollen worden anders doordat de inwoners zelfredzamer worden. De overheid faciliteert meer en laat los. Bovendien werken we steeds meer integraal samenwerken met verschillende organisaties. Dat laatste zorgt ervoor dat we bijvoorbeeld een persoonsgerichte aanpak kunnen toepassen. Wat verder van invloed is op het thema openbare orde en veiligheid is de toename van (sport)evenementen. Ook de ontwikkelingen rondom digitalisering en data collectie (smart society, smart city en big data) spelen een rol.
Door de ontwikkelingen op het gebied van klimaatverandering zien we steeds extremer weer. Dit kan leiden tot calamiteiten en noodsituaties in onze gemeente, zoals overstromingen.
Hoe zien we de toekomst van veiligheid?
- Een veilige omgeving is cruciaal. Een veilige leefomgeving kent zo weinig mogelijk obstakels en geeft een gevoel van sociale veiligheid.
- Vanuit de gedachte “voorkomen is beter dan genezen” zetten we in op preventie en ontmoediging. Uiteraard is er als achtervang altijd een goede structuur van openbare orde nodig om in te grijpen als dat nodig is. Om het gevoel van sociale veiligheid te vergroten, zetten we in op zichtbaarheid van de boa’s. Ook geven we voorlichting over ondermijning voor meer bewustwording.
- We dragen bij aan een goede fysieke veiligheid door te zorgen voor goede straatverlichting, toegankelijke voetpaden en overzichtelijke parken en plantsoenen.
