Dit thema gaat over natuur, het landschap en biodiversiteit. We vinden het belangrijk dat er zowel in de woonwijken als daarbuiten voldoende groen is. We willen echter ook goed zorgen voor onze natuur en de verschillende soorten dieren en planten in onze omgeving behouden en versterken. Dat wordt ook vaak omschreven als biodiversiteit. In dit thema vertellen we wat er speelt op het gebied van de groene omgeving en hoe we daarmee omgaan.
Wat is groen?
Het huidige Nederlandse landschap is grotendeels door mensenhanden gemaakt. Het thema natuur en groene omgeving gaat niet alleen over afgebakende natuurgebieden. Natuur omvat onze directe omgeving en gaat over water, groen en beplanting en biodiversiteit. Natuur en een groene omgeving zijn belangrijke factoren in onze waardering van onze leefomgeving. Ze kunnen bijdragen aan het behalen van doelen op het gebied van klimaatadaptatie. Een brede straat met veel bomen is in de zomer bijvoorbeeld koeler dan een (smalle) straat zonder bomen en alleen verharding. Ook is groen goed voor de opvang van (overtollig) water. Het agrarisch gebied draagt bij aan de groene omgeving. Verschillende, met name epidemiologische onderzoeken, laten zien dat groen kan bijdragen aan een betere nachtrust, het verminderen van stress, het verbeteren van de stemming, concentratie en het algehele geluksgevoel.
Waar staan we nu?
De kernen in onze gemeente kennen wisselende aanwezigheid van groene gebieden. Met name op het bedrijventerrein Tichelrijt is zeer weinig groen aanwezig. Ook de wijk West 2 kent relatief weinig groene plekken. In de rest van onze gemeente wisselen groenstroken en parken zich af met bebouwd gebied. In het bebouwde gebied zorgen groene tuinen en bomen voor lokaal groen. Ook wat dat betreft zijn er verschillen in de kern Dongen. De wijken West 1 en 2 kennen bijvoorbeeld relatief veel versteende tuinen. ’s Gravenmoer heeft een groen karakter.
In onze gemeente zijn enkele gebieden aangewezen als Natuurnetwerk Nederland (NNN). Het gaat daarbij om het Wilhelminakanaal en enkele relatief kleine gebieden aan de rand van onze gemeente. Ook de Donge heeft een ecologische doelstelling. Er bevindt zich geen Natura 2000-gebieden. Hoewel er relatief weinig natuurgebied in onze gemeente is, gaat onze gemeente met zorg om met het groen en de natuur. Als er natuur aangetast wordt, compenseert onze gemeente dat.
Wat komt er op ons af?
Vooral in de twintigste eeuw is er veel gebouwd in Nederland. Dit is ten koste gegaan van natuur en agrarisch gebied. Natuurgebieden werden steeds kleiner. Door de aanleg van wegen zijn gebieden versnipperd geraakt. De natuur heeft veel ruimte moeten maken voor landbouw en steden. Dit had allerlei gevolgen voor de natuur dichtbij, zoals verdroging van de grond, vermesting en verzuring.
Klimaatverandering heeft gevolgen voor de natuur. Een verhoging van de temperatuur kan bijvoorbeeld leiden tot het uitsterven van planten en dieren die nu nog in Nederland voorkomen. Het uitblijven van strenge winters kan gevolgen hebben voor de vogeltrek. Breder heeft klimaatverandering grote gevolgen voor de biodiversiteit. Zo staat het leefgebied van bijen, vlinders en insecten onder druk. Maar ook plantensoorten verdwijnen of doen het juist heel erg goed door veranderende omstandigheden.
Door nieuwe ontwikkelingen zoals de Energietransitie, ontwikkelingen in de landbouw (Agrarische sector) en de behoefte aan meer woningen (Wonen), heeft onze groene ruimte het moeilijk. Duidelijk is dat we oplossingen moeten zoeken in een meer integrale aanpak. Dit betekent dat we per gebied de verschillende uitdagingen en kansen bekijken en keuzes maken. Dit wordt ook “landschap-inclusief omgevingsbeleid” genoemd.
Hoe zien we de toekomst van de groene omgeving?
- We verkiezen vergroening boven verstening. Bij planontwikkeling is behoud of realisatie van voldoende groen een belangrijk aandachtspunt. Groen draagt bij aan vergroting van biodiversiteit en bevordert de (mentale) gezondheid en het welzijn van mensen. Groen voorkomt hittestress in de fysieke leefomgeving waardoor onze gemeente beter voorbereid is op klimaatverandering.
- We willen een ‘groene’ gemeente zijn met een voldoende groene buffer aan de gemeentegrenzen. Hiervoor kiezen we voor een groene zone langs de grenzen van onze gemeente. Deze groene zone is en wordt op verschillende manieren ingevuld. Zo wordt bij bedrijventerrein Tichelrijt een landschappelijke inpassing gerealiseerd rond het terrein. Bij bedrijventerrein de Wildert is een ecologische inrichting in aanleg, genaamd de Wildertse Arm. In het gebied tussen de kernen Dongen en Oosterhout kiezen we voor een groene bufferzone. Deze bufferzone wordt ingericht als landschapszone en zone voor recreatie, beweging en ontmoeting. Langs de oost- en noordkant van de gemeente voorkomt een combinatie van onbebouwde agrarische percelen, extensief recreatief gebruik en ecologische verbindingszones dat verdere verstedelijking aan de randen plaatsvindt en wordt hiermee een groene zone langs de gemeentegrenzen geborgd.
- We leggen nieuw groen aan en zorgen voor compensatie wanneer natuur verloren gaat.
- We blijven ons inzetten voor een vitaal buitengebied met een groen karakter.